STREFA WIEDZY

 

Kukurydza określana jest w Polsce mianem rośliny z przyszłością. Takie stwierdzenie wynika z dużej wszechstronności użytkowania tego gatunku, daleko zaawansowanych technologii uprawy (w tym nawożenia) oraz ogromnego postępu hodowlanego, którego efektem jest coraz lepsze przystosowanie odmian do warunków klimatycznych naszego kraju. Kukurydza w krótkim okresie buduje dużą biomasę nadziemną (średnio ponad 20 ton suchej masy w ciągu 5-6 miesięcy), co wiąże się z dużymi wymaganiami żywieniowymi. Pobranie jednostkowe składników przez kukurydzę podano w tabeli 1.

Tabela 1:
POBRANIE JEDNOSTKOWE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH PRZEZ KUKURYDZĘ
kg/t (plon główny + uboczny)

N	P2O5	K2O	Ca	Mg	S
22-26	12-13	30-32	6-7	5-6	3-4

O przygotowaniu stanowiska pod kukurydzę należy myśleć już jesienią (ryc. 1). W tym okresie, po dokonaniu diagnozy odnośnie właściwości agrochemicznych gleby, możemy dokonać regulacji odczynu. Jeśli nie ma takiej potrzeby warto zastosować nawóz Luboplon wapniowo-magnezowy (Ca-Mg), którego działanie polega na wzbogaceniu gleby w wapń i magnez. Składniki te poza funkcją żywieniową dodatnio wpływają na niektóre właściwości fizyczne gleby, a siarczany uwalniane z nawozu ograniczają toksyczne działanie kationów glinu. Gdy mamy do czynienia ze stanowiskiem ubogim w potas i/lub fosfor jesiennej regulacji zasobności gleby dokonujemy wykorzystując Lubofos 12 czyli nawóz o umiarkowanej szybkości działania. Dobrym rozwiązaniem może być także wprowadzenie Luboplonu Kalium, który jest źródłem nie tylko potasu, lecz także siarki wapnia i magnezu.

W przypadku kukurydzy strategia wiosennego nawożenia w poszczególnych gospodarstwach może być bardzo zróżnicowana, zależnie od zasobności gleby i przyjętej techniki aplikacji nawozu. W naszej ofercie znajduje się nawóz przeznaczony specjalnie do wiosennego nawożenia kukurydzy – Lubofos corn, którego skład chemiczny opracowano na podstawie wieloletnich badań polowych. Nawóz ten nadaje się do powierzchniowego stosowania praktycznie w każdych warunkach. Uwzględniając tempo akumulacji składników przez kukurydzę bardzo dobrym rozwiązaniem będzie powierzchniowe zastosowanie określonej dawki Lubofosu corn (kilkanaście dni przed siewem). Produkt w swoim składzie zawiera cynk – mikroelement, którego wpływ na wzrost kukurydzy jest nie do przecenienia. Kationy cynku stopniowo uwalniane z granuli nawozu kształtują plon w kilku stadiach rozwojowych kukurydzy, począwszy od początkowego okresu wzrostu (synteza substancji wzrostowych – auksyn i rozwój systemu korzeniowego), poprzez wpływ na pierwotną strukturę plonu (kształtowanie liczby ziarniaków w kolbie), na kształtowaniu masy 1000 ziarniaków skończywszy. Liście roślin dobrze zaopatrzonych w cynk pozostają dłużej zielone, co bardzo korzystnie wpływa na proces nalewania ziarna, gdyż produkcja asymilatów przebiega dłużej, a przyrost masy pojedynczych ziarniaków jest intensywniejszy. Jeżeli w gospodarstwie preferowany jest sposób aplikacji nawozów techniką nawożenia zlokalizowanego można rozważyć zastosowanie części dawki w postaci Lubofosu corn lub ewentualnie Superfosfatu prostego. W zależności od zasobności gleby, która stanowi punkt wyjścia w podejmowaniu ostatecznych decyzji odnośnie nawożenia, możliwe są różne (alternatywne) warianty doboru nawozów, co przedstawia tabela 2.

Tabela 2:
PRZYKŁADOWE WARIANTY DOBORU NAWOZÓW W ZALEŻNOŚCI OD ZASOBNOŚCI GLEBY

Zasobność gleby w P i K	Relacja K2O/P2O5	Nawożenie
niska w P i wysoka w K	0,7	Lubofos corn + Fosforan amonu (z siewem nasion) / Lubofoska 4-12-12 / Superfosfat prosty +KCl
niska w P i średnia w K	1,3	Lubofos corn + Fosforan amonu (z siewem nasion) / Lubofoska 5-10-15
średnia w P i K	2,2	Lubofos corn
średnia w P i niska w K	3,0	Lubofos corn + KCl / Lubofos 5-10-25
wysoka w P i średnia w K	4,6	Lubofos corn + KCl
wysoka w P i niska w K	6,0	Fosforan amonu (z siewem nasion lub powierzchniowo) + KCl / Lubofos corn + KCl / Lubofos 5-10-25 + KCl

Ze względu na dużą dynamikę pobierania azotu przez kukurydzę od początku wegetacji nawożenie tym składnikiem powinno być zakończone najpóźniej do stadium 3-4 liści. Generalnie przyjmuje się zasadę, że do dawki 120-140 kg N/ha całość stosujemy przedsiewnie (uwzględniając nawożenie zlokalizowane). W przypadku większych dawek, korekty nawożenia azotem dokonujemy w stadium 3-4 liści, wybierając nawóz szybkodziałający. We współczesnym rolnictwie, bez względu na przesłanki (ekonomiczne i/lub ekologiczne), duże znaczenie ma efektywność wykorzystania azotu przez rośliny, zarówno z nawozów jak i z zasobów glebowych. Znaczną poprawę szybkości pobierania azotu i przetwarzania tego składnika na plon biologiczny można osiągnąć wprowadzając do gleby łatwo przyswajalne siarczany oraz kationy magnezu. Kryterium to doskonale spełniają nawozy Luboplon potasowo-siarczanowy (K-S) i Luboplon magnezowo-siarczanowy (Mg-S), przy czym pierwszy z wymienionych nawozów zawiera jeszcze łatwo przyswajalne formy potasu i wapń. Oba nawozy należy stosować przed siewem kukurydzy lub najpóźniej w stadium 4-5 liści.

Tabela 3:
WARTOŚĆ PRZEDPLONOWA KUKURYDZY

Sposób zagospodarowania	Plon t/ha	Resztki pożniwne*		Słoma*
		P2O5	K2O	P2O5	K2O
Ziarno (wilgotność 14%)	6	4	35	12	110
	10	7	60	18	180
Całe rośliny-kiszonka (sucha masa)	12	3	32	–	–
	20	5	58	–	–

* dostępność składników w 4-letnim zmianowaniu, kg/ha

W zależności od przeznaczenia kukurydzy i technologii zbioru wartość przedplonowa kukurydzy jest różna, jednak jak pokazują szacunkowe dane zawarte w tabeli 3 w przypadku zbioru kukurydzy na ziarno i pozostawieniu rozdrobnionej słomy na polu wzbogacamy warstwę orną gleby w dużą ilość materii organicznej bogatej w potas oraz inne ważne składniki, nie wyłączając azotu i fosforu. Sposób zagospodarowania plonu ubocznego wpływa z kolei na wybór nawozu w zespole uprawek pożniwnych. Generalnie należy przyjąć zasadę, że w przypadku pozostawienia plonu ubocznego kukurydzy na polu wybieramy nawóz o wąskiej relacji K₂O/P₂O₅, natomiast po zbiorze kukurydzy na kiszonkę zależnie od zasobności gleby wybieramy nawóz z względnie dużą zawartością potasu (patrz rycina 1).